Zniesławienie można rozpatrywać na dwóch płaszczyznach. Jako odpowiedzialność karną oraz odpowiedzialność cywilną.
W tym artykule przybliżę Państwu oba aspekty
Zniesławienie Adwokat Poznań – Aspekt Karny – Adwokat od Spraw Karnych Poznań
Zgodnie z art. 212 § 1 i 2 Kodeksu Karnego: „Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.
Sąd obok kary pozbawienie wolności może orzec również nakaz publicznych przeprosin osoby pokrzywdzonej.
Pomówienie należy traktować jako bezpodstawne oskarżenie kogoś lub bezpodstawne zarzucenie komuś danej rzeczy.
Adresatem zniesławiającego zarzutu nie może być wyłącznie osoba, której on dotyczy. Musi on być skierowany do drugiej osoby.
Powyższy przepis ma za zadanie chronić część osoby pomawianej, rozumianą jako szacunek, poważanie, uznanie.
Wszczęcie postępowania karnego dotyczącego przestępstwa zniesławienia następuje na skutek wniesienia przez oskarżyciela prywatnego aktu oskarżenia do sądu. Oznacza to, że osoba pokrzywdzona powinna m.in. przygotować zgodnie z warunkami formalnymi akt oskarżenia, wskazać zarzucony oskarżonemu czyn oraz dokonać opłaty od aktu oskarżenia.
Wysokość opłaty od prywatnego aktu oskarżenia wynosi 300 zł.
Zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 26 lutego 2018 r., sygn. akt: VI ACa 1576/16: „Do zniesławienia dochodzi w razie przypisania innej osobie takiego postępowania lub takich właściwości, które mogą ją poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do zajmowania określonego stanowiska lub do wykonywania określonego zawodu bądź prowadzenia określonej działalności. Ze względu na to, że zniesławienie godzi w opinię innych o danej osobie, podrywa ich zaufanie do niej, poniża ją w ich oczach, nie dojdzie do zniesławienia przez wypowiedź, której odbiorcą jest jedynie ta osoba. Aby nastąpiło zniesławienie, wypowiedź zawierająca treści naruszające cześć musi dotrzeć jeszcze do bodaj jednej innej osoby”.
Istotne jest że do popełnienia przestępstwa pomówienia nie dochodzi, jeżeli zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy.
Nie popełnia również przestępstwa określonego w art. 212 § 1 lub 2, kto publicznie podnosi lub rozgłasza prawdziwy zarzut dotyczący postępowania osoby pełniącej funkcję publiczną lub służący obronie społecznie uzasadnionego interesu.
Jeżeli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego.
Zadośćuczynienie / Odszkodowanie za zniesławienie – Adwokat Poznań
Zgodnie z art. 212 § 3 k.k. sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
Wysokość przyznanej kwoty za zniesławienie jest uzależniona, od stanu faktycznego sprawy, rodzaju zniesławienia, czy też jego skali.
W orzeczeniu z dnia 26 lutego 2018 r., sygn. akt: VI ACa 1576/16, Sąd Apelacyjny wskazał że: „Zasądzenie zadośćuczynienia ma charakter fakultatywny i od oceny sądu należy przyznanie pokrzywdzonemu ochrony w tej formie, nawet jeśli spełniona została przesłanka w postaci bezprawności naruszenia dobra osobistego. Dodatkowo wskazać należy, że zadośćuczynienie pełni funkcję kompensacyjną i satysfakcyjną, polegającą na pośrednim zrekompensowaniu poniesionej przez podmiot naruszonego dobra szkody niematerialnej, której skutków usunąć się nie da”.
Zniesławienie, a zniewaga Adwokat Poznań
Należy odróżnić przestępstwo zniesławienia od przestępstwa zniewagi.
Zgodnie z art. 216 § 1 i 2 k.k.: „Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.
Na różnicę pomiędzy zniesławieniem a zniewagą wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 26 lutego 2018 r., sygn. akt: VI ACa 1576/16: „Zniewagę stanowią wypowiedzi godzące w godność danej osoby, obelżywe lub ośmieszające, niedające się zracjonalizować. Ze względu na to, że zniewaga godzi w poczucie własnej wartości danej osoby, znieważenie – inaczej niż zniesławienie – może nastąpić także wtedy, gdy odbiorcą wypowiedzi o treści naruszającej cześć jest wyłącznie ta osoba”.
Istotne jest również, że zniesławić (pomówić) można zarówno osobę fizyczną, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej. Natomiast znieważyć można jedynie inną osobę fizyczną.
W zakresie podobieństw to przestępstwo zniewagi, tak jak przestępstwo zniesławienia, jest ścigane z oskarżenia prywatnego, a więc to pokrzywdzony musi złożyć akt oskarżenia do sądu.
Także w tym przypadku istnieje możliwość zasądzenia odpowiedniego zadośćuczynienia lub odszkodowania na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
Przedawnienie zniesławienia i zniewagi – Adwokat Poznań
Karalność ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia.
Sprawa cywilna o zniesławienie Adwokat Poznań – Aspekt Cywilny – Adwokat Cywilista
Pozew o zniesławienie jest niczym innym jak pozwem o naruszenie dóbr osobistych.
Zgodnie z art 24 § 1 Kodeksu Cywilnego: „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.
W procesie cywilnym możemy żądać zarówno przeprosin od pozwanego, zasądzenia odpowiedniej kwoty na naszą rzecz lub organizacji charytatywnych oraz usunięcia pomawiających treści.
Dobrami osobistymi człowieka są m.in. zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska.
W procesie cywilnym należy udowodnić istnienie dobra osobistego oraz zagrożenie lub naruszenie tego dobra. Natomiast osoba pozwana, może się bronić w procesie cywilnym, poprzez wykazanie, że naruszenie to nie było bezprawne.
Pozew o ochronę dóbr osobistych podlega opłacie w wysokości 600 zł oraz 5% od żądanej kwoty odszkodowania lub zadośćuczynienia.
Nasza kancelaria posiada niezbędną wiedzę oraz doświadczenie w prowadzeniu spraw karnych, spadkowych, rodzinnych, cywilnych oraz administracyjnych. Udzielamy naszym klientom porad prawnych oraz prowadzimy sprawy przed wszelkimi sądami, w szczególności w takich miastach jak Poznań, Konin, Września, Śrem, Środa Wielkopolska, Kościan, Oborniki, Gniezno i inne na terenie Województwa Wielkopolskiego. Jeśli masz jakiekolwiek pytania w swojej sprawie lub osoby Ci najbliższej to pozostajemy do dyspozycji mailowo: kontakt@adwokat-szerszen.pl oraz telefonicznie: 667 121 811.