667 121 811

kontakt@adwokat-szerszen.pl

Pon – Pt 08:00-17:30 | Kancelaria adwokacka, Poznań: Szewska 3/7

Sprawy spadkowe – zmiany w prawie 

Z dniem 15 listopada 2023 r. zostało znowelizowane prawo spadkowe, w wyniku którego doszło do kilku istotnych zmian. W niniejszym artykule zostaną one omówione.

  1. Niegodność dziedziczenia

    Jest to instytucja prawa spadkowego, która pozwala sądowi uznać spadkobiercę za niegodnego dziedziczenia, co w konsekwencji powoduje brak możliwości uzyskania spadku. Artykuł 928 Kodeksu Cywilnego wskazuje konkretne przypadki, w których do takiego orzeczenia może dojść. 
    Z dniem 15 listopada 2023 r. doszło do rozszerzenia katalogu przesłanek i dodania dwóch nowych tj.:
    • uporczywe uchylanie się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego w wyroku sądowym lub ugodzie;
    • uporczywe uchylanie się od wykonywania obowiązku opieki nad spadkodawcą albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.

    Na nowe przesłanki nie można się powołać, jeśli spadkodawca zmarł przed 15 listopada 2023 r.

  2. Odrzucenie spadku za małoletnie dziecko

    Dotychczas każdorazowe odrzucenie spadku za małoletnie dziecko wymagało zgody sądu opiekuńczego.

    Od 15 listopada 2023 r. przepisy prawa spadkowego zmieniają tę zasadę i zgoda sądu nie będzie już potrzebna w każdym przypadku.

    Gdy małoletnie dziecko zostało powołane do dziedziczenia na skutek uprzedniego odrzucenia spadku przez jego rodzica, wówczas rodzic może złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przed notariuszem lub w sądzie spadku. Należy również pamiętać o spełnieniu warunków z art. 101 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

    Co istotne, zgoda sądu opiekuńczego nadal jest wymagana, jeżeli dziecko jest bezpośrednio powołane do spadku (np. po swoim ojcu czy matce).

    Zmiany w prawie spadkowym, które weszły w życie 15 listopada 2023 r. dotyczą też terminu na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Termin na jego złożenie nadal pozostaje ten sam – tj. sześć miesięcy od daty, gdy spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania – jednak do jego zachowania wystarczy złożenie, przed upływem terminu, wniosku do sądu o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku, nie zaś formalne złożenie samego oświadczenia.

    Bieg terminu na złożenie oświadczenia przez rodzica ulegnie również zawieszeniu na czas trwania postępowania w sądzie opiekuńczym – np. w razie konieczności uzyskania zgody na złożenie oświadczenia w imieniu małoletniego o odrzuceniu spadku.